زخم فشاری: به آسیب وارده شده به پوست و بافت‌های زیرین در ناحیه ای از بدن که در اثرقرارگرفتن در معرض فشار زیاد و طولانی مدت همراه با اصطکاک یا بدون آن ایجاد می شوند، زخم فشاری گفته می‌شود. این زخم ها با توجه به قرارگیری بدن روی برجستگی‌های استخوانی یا در ارتباط با ثابت کردن نامناسب تجهیزات پزشکی و…. ایجاد می شوند.
طبقه بندی زخم‌های فشاری
درجه یک:
در این مرحله لایه اپیدرم هنوز تخریب نشده است ولی پوست قرمز رنگ به نظر می رسد و ممکن است در لمس سفت تراز حد معمول باشد. در این مرحله ممکن است به جای قرمزی شاهد رنگ پریدگی پوست باشیم و در لمس پوست گرم تر از سایر نقاط باشد.
درجه دو:
در این مرحله اپیدرم به طور کامل تخریب می شود و آسیب به بخشی از درم نیز نفوذ می کند. بافت بستر زخم زنده و صورتی یا قرمز و مطلوب است و ممکن است سائیدگی و تاول نیز مشاهده شود.
درجه سه:
دراین مرحله تمام ضخامت پوست درگیر می شود و نکروز و آسیب علاوه بر اپیدرم و درم به بخش هایی از لایه ساب کوتانئوس نیز می‌رسد. بافت چربی و بافت گرانوله و لبه های رول شده معمولا حضور دارد. ممکن است بافت اسلاف یا نکروز رویت شود. زخم ممکن است به صورت دهانه آتشفشان به نظر بیاید و به زیر بافت های سالم، حفره و نقب وجود داشته باشد و اندازه واقعی زخم به مراتب بزرگتر از ظاهر زخم و تخمین اولیه باشد.
درجه چهار:
در این مرحله تمام لایه های پوست شامل اپیدرم و درم و لایه ساب کوتانئوس از بین می رود و آسیب بافتی به عضله زیرین ، تاندون ، لیگامان ، استخوان یا مفصل می رسد. در این شرایط ممکن است سینوس ها و حفرات زیادی در زخم دیده شود. ممکن است بافت اسلاف و نکروز رویت شود. لبه های رول شده تونلی ممکن است وجود داشته باشد. براساس محل آناتومیکی عمق متفاوت می باشد.
| مطالعه بیشتر : زخم |
غیر قابل طبقه بندی
در این مرحله آسیب تمام ضخامت و فقدان بافتی مشخص نمی‌باشد زیرا زخم توسط اسلاف و نکروز پوشیده شده است، بعد از دبریدمان بافت نکروز و اسلاف یک زخم با درجه 3 یا 4 آشکار می شود. بافت نکروز مشکی پایدار(خشک، دست نخورده بدون اریتم و نوسان) بر روی عضو دچارایسکمی و یا پاشنه، نباید نرم یا برداشته شوند.
آسیب فشاری بافت عمقی
پوست تخریب شده یا نشده با قزمزی عمیق غیر قابل تشخیص، یا زرشکی یا بنفش و یا اپیدرم جدا شده با بستر زخم تیره و یا تاول پر شده از خون می‌باشد. تغییرات درد و دما معمولا قبل از تظاهرات رنگی پوست رخ می‌دهد. این آسیب ناشی از فشارطولانی و شدید و نیروهای برشی در ناحیه که عضله با استخوان مرتبط می شود، رخ می‌دهد. زخم ممکن است به سرعت گسترش یابد تا میزان واقعی آسیب بافت را نشان دهد یا بدون از دست دادن بافت ترمیم شود. اگر بافت نکروز یا ساب کوتانئوس ، تاندون ، عضله و سایر ساختارهای زیرین قابل مشاهده است، این آسیب یک زخم تمام ضخامت(درجه 3 یا 4) در نظر گرفته می شود.
درمان و مراقبت:
- تغییرپوزیشن بیمارهر 2 ساعت
- اجتناب از انجام ماساژ روی برجستگی استخوانی
- تغذیه پر پروتئین و پرکالری
- سر تخت بیمار بیشتراز30 درجه بالا نباشد
- ملحفه ها خشک و بدون چروک نگه داشته شود
- شستشو با سرم نرمال سالین
- ایجاد محیط مرطوب به وسیله پانسمانهای مدرن
- کنترل لود باکتریایی