همه چیز درباره زخم سرطانی

 آیا با اهمیت درمان زخم‌های بدخیم و سرطانی آشنا هستید؟ زخم‌های بدخیم چه انواعی دارند؟ چه روش‌هایی برای درمان آن‌ها وجود دارد؟ آیا درمان زخم‌های بدخیم و سرطانی امکان‌پذیر است؟ در این مقاله به بررسی روش‌های مختلف درمان زخم‌های بدخیم و سرطانی می‌پردازیم. برای کسب اطلاعات بیشتر، با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.

زخم سرطانی و بدخیم چیست؟

معمولاً بخش کوچکی از افراد، در مراحل پیشرفته‌ بیماری سرطان به زخم‌های بدخیم مبتلا می‌شوند که می‌تواند حدود 5 تا 10 درصد جمعیت از مبتلایان به سرطان را درگیر کند. این زخم‌های بدخیم، در برخی از موارد می‌توانند باعث بروز عوارض غیرمطلوبی مانند عفونت و خونریزی در فرد مبتلا شوند.

افرادی که در حال درمان سرطان هستند، معمولاً در مراحل پیشرفته‌ درمان، ناخواسته به عوارضی مبتلا می‌شوند. بر اساس بررسی‌های انجام شده، فولیکول‌های مو اغلب اولین نقاطی هستند که تحت تأثیر روش‌های درمانی سرطان قرار می‌گیرند؛ سپس، سلول‌های مغز استخوان و در مراحل بعدی سلول‌های پوشاننده‌ مخاط بدن از تأثیر این روش‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرند.

با توجه به تحقیقات انجام شده، احتمال ایجاد زخم در سلول‌های پوشاننده‌ مخاطی، از جمله حفره دهان و انواع مختلف دستگاه گوارش، بسیار بالا است. افرادی که با سرطان پستان، سرطان پوست و سرطان استخوان روبرو هستند، بیشتر از دیگران در معرض خطر ایجاد زخم‌های بدخیم و سرطانی قرار می‌گیرند.

سرطان‌هایی که بدون درمان ادامه می‌یابند معمولاً در طی سال‌ها رشد می‌کنند و ممکن است به سطح پوست برسند که در این صورت پوست را سوراخ می‌کنند و زخم‌هایی باز در پوست ایجاد می‌کنند.

علاوه بر این، زخم‌هایی که در طول درمان سرطان به وجود می‌آیند معمولاً پس از پایان دوره درمانی بهبود می‌یابند و ترمیم می‌شوند. اما زخم‌هایی که در عضوهای مبتلا به سرطان ایجاد می‌شوند، ممکن است پایدار باقی بمانند.

برخی از روش‌های درمانی سرطان، مانند رادیوتراپی یا پرتودرمانی، می‌توانند خطر ایجاد زخم در افراد مبتلا به سرطان را افزایش دهند.

زخم‌های سرطانی معمولا در ناحیه‌ای که سرطان در آن شروع شده است (محل اولیه) و یا بخشی از بدن که سرطان به آن گسترش یافته است (یک محل ثانویه) ایجاد می‌شوند.

شایع ترین علائم و نشانه‌های زخم سرطانی

• نشت یا تخلیه ترشحات آبکی یا عفونی
• بوی نامطبوع
• درد
• خون‌ریزی
• خارش

زخم‌های سرطانی و انواع آن

همان‌طور که گفته شد زخم‌ها در بیماران مبتلا به سرطان، به علت خود سرطان یا روش‌های درمانی بروز می‌کنند که در ادامه به بررسی آن می‌پردازیم.

زخم‌های ناشی از سرطان

1- ملانوما

زخم‌های مرتبط با سرطان، از جمله ملانوما جدی‌ترین و خطرناک‌ترین نوع سرطان پوست به شمار می‌آید.

اولین علائم ملانوما عبارتند از:

• تغییر در خال‌های موجود در بدن
• ایجاد رنگدانه جدید با ظاهر غیر معمول بر روی پوست

ملانوما همیشه با خال آغاز نمی‌شود و ممکن است روی پوستی با ظاهر طبیعی خود را نشان دهد. خال‌ها ممکن است معمولی یا غیر معمولی باشند. رنگ خال‌های معمولی یکنواخت است و ممکن است برنزه، قهوه‌ای یا سیاه باشد.

قطر خال‌ها کمتر از ۶ میلی‌متر است و معمولا به صورت بیضی یا گرد هستند که اکثر آن‌ها از کودکی آغاز و غالبا تا ۴۰ سالگی تشکیل می‌شوند. ظاهر خال‌ها با گذشت زمان تغییر می‌کند و حتی ممکن است از بین بروند. خال‌های غیر معمولی که ممکن است ملانوم باشند نشانه‌های زیر را دارد:

• شکل نامتقارن
• حاشیه نامنظم
• تغییر رنگ
• قطر بزرگ
• تغییر و تکامل

ملانوما ممکن است در مناطقی از بدن که در معرض آفتاب قرار ندارد، ایجاد شود؛ مانند فضای بین انگشتان پا و کف دست، کف پا، دستگاه تناسلی یا پوست سر. به این موارد ملانومای مخفی گفته می‌شود؛ زیرا اکثرا در جایی به وجود می‌آیند که بیشتر افراد بررسی نمی‌کنند. در افرادی که پوست تیره‌تری دارند، ملانوما در منطقه پنهان رخ می‌دهد.

ملانومای پنهان شامل این موارد است:

• ملانوم زیر ناخن
• ملانوم در دهان
• ملانوم دستگاه گوارش
• ملانوم واژن و مجاری ادرار
• ملانوم در چشم

عواملی مانند پوست روشن، سابقه آفتاب سوختگی، قرار گرفتن در معرض نور ماورا بنفش، زندگی در نزدیکی خط استوا، داشتن خال‌های زیاد، سابقه خانودگی ملانوما و سیستم ایمنی ضعیف خطر ابتلا به این سرطان را افزایش می‌دهند. درمان زخم سرطانی به کمک مراکز متخصص، به ویژه در کلینیک تخصصی زخم اهواز، انتخاب مناسبی است.

2- سرطان سلول‌های پوششی پوست

سرطان سلول‌های پوششی پوست (SCC)، که به نام سرطان سنگفرشی پوست هم شناخته می‌شود، یکی از شایع‌ترین انواع سرطان پوست است که در سلول‌های سنگفرشی پوست ایجاد می‌شود. این نوع سرطان معمولاً کشنده نیست، اما ممکن است تهاجمی باشد و در صورت عدم درمان به سایر بخش‌های بدن گسترش یابد.

اشعه ماورای بنفش خورشید عامل اصلی ایجاد این نوع سرطان است. کاهش سطح ایمنی بدن و خشکی پوست نیز در ابتلا به سرطان پوست مؤثر هستند. در این نوع سرطان زخم‌های مختلف با اندازه‌های گوناگون بر روی نقاطی از پوست که در معرض تابش آفتاب قرار دارند ایجاد می‌شود. این زخم‌ها ممکن است گسترش بیابند و باعث درگیری لایه‌های زیرین پوست و ایجاد جراحات عمیق و عفونی شوند.

علائم سرطان سلول سنگفرشی عبارتند از:

• برآمدگی‌های سفت و قرمز
• زخم قرمز یا لکه‌ای زبر داخل دهان
• زخم مسطح با پوسته زبر
• لکه زبر و فلسی شکل روی لب‌ها که می‌تواند تبدیل به زخم باز شود
• لکه‌های برجسته و قرمز شبیه زگیل داخل یا زیر مقعد یا ناحیه تناسلی
• زخم جدید یا نواحی برجسته روی زخم‌های قدیمی

عواملی مانند پوست روشن، قرار گرفتن در معرض نور خورشید، استفاده از دستگاه‌های برنزه‌کننده پوست، سابقه آفتاب سوختگی، سابقه شخصی ابتلا به ضایعات پوستی، سیستم ایمنی ضعیف، و اختلالات ژنتیکی نادر، خطر ابتلا به سرطان سلول سنگفرشی را افزایش می‌دهند.

3- سرطان سلول‌های پایه پوست

سرطان سلول‌های پایه‌ای پوست یا BCC، یکی از رایج‌ترین انواع سرطان پوست است که زخم‌های سطحی را تشکیل می‌دهد. این نوع سرطان به طور کلی، رشد کندی دارد و به درمان‌های رایج پاسخ نسبتا خوبی می‌دهد.

سرطان سلول‌های پایه‌ای، اغلب به دلیل قرار گرفتن در معرض نور خورشید بروز می‌کند و در نواحی کمتری که در تابش آفتاب قرار ندارند مشاهده می‌شود؛ با این حال، ممکن است در این نواحی هم اتفاق بیافتد.

ضایعاتی که روی پوست ظاهر می‌شوند ممکن است دارای علائم زیر باشند:

• برآمدگی سفید صدفی، صورتی یا به رنگ پوست
• برآمدگی شفاف، به صورتی که از سطح آن می‌توانید رگ‌های خونی درون آن را ببینید. ممکن است در افرادی که پوست تیره‌تری دارند، این ضایعات تیره‌تر باشد. در نوع شایع این سرطان، ضایعه‌ها بر روی صورت و گوش‌ها ظاهر می‌شوند.
• ضایعه قهوه‌ای، سیاه یا آبی یا یک ضایعه با لکه‌های تیره که با کناره‌های برجسته و شفاف همراه است.
• لکه صاف، قرمز و پوسته پوسته با لبه برجسته که بیشتر روی پوست کمر یا سینه ظاهر می‌شود که با گذشت زمان امکان بزرگ‌تر شدن لکه‌ها وجود دارد.
• ضایعه سفید، مومی شکل و شبیه به جای زخم بدون حاشیه مشخص.

زخم‌های ناشی از روش‌های درمانی

گاهی استفاده از روش‌هایی مثل پرتودرمانی در درمان سرطان، ممکن است منجر به آسیب دیدن بافت‌های بدن و ایجاد زخم شود. همچنین، به دلیل بستری بودن طولانی، بیمار ممکن است به زخم بستر دچار شود. این زخم‌ها پس از پایان دوره درمان بهبود می‌یابند، اما نیازمند مراقبت هستند تا به عفونت مبتلا نشوند تا بهداشت بیمار به خطر نیفتد.

روش‌های درمان زخم‌های سرطانی

استفاده از رادیوتراپی به عنوان یک روش درمانی برای زخم‌های بدخیم و سرطانی امکان‌پذیر است. در این روش، اشعه با طول موج معین بر روی زخم تابانده می‌شود و باعث کوچک شدن آن و در نهایت خشک شدن زخم می‌شود.

زخم‌های این نوع از سرطان، از لحاظ ظاهری بسیار ناراحت‌ کننده هستند و می‌توانند درد شدیدی برای فرد ایجاد کنند. توجه به این نکته حائز اهمیت است که برای این نوع زخم‌ها، باید به سرعت اقدامات درمانی مناسب انجام شود؛ زیرا ممکن است منجر به خونریزی و عفونت شود.

مشکلات متداول زخم‌های بدخیم و روش‌های کنترل آن

1- مدیریت درد

موضوع درمان در زخم‌های بدخیم و سرطانی، بسیار حائز اهمیت است. به عنوان مثال، اگر زخم‌ها مرتب باعث درد شوند، دلیل اصلی آن ممکن است فشار بر ضایعه باشد.

پزشک ممکن است برای کنترل درد، مسکن تجویز کند. در بعضی موارد، فرد ممکن است در هنگام تعویض بانداژ درد احساس کند؛ در این صورت، پزشک ممکن است توصیه کند قبل از تعویض بانداژ دارو مصرف شود. همچنین، بهتر است با توجه به شرایط فرد، بانداژ با تاخیر کمی تعویض شود.

2- خونریزی

داشتن خونریزی در زخم‌های بدخیم، امری رایج است. همچنین باید توجه داشت که اگر پانسمان بر روی زخم قرار بگیرد، ممکن است در هنگام تعویض آن، منجر به خونریزی زخم شود.

علاوه بر این، استفاده از داروهای رقیق‌کننده خون، مانند آسپرین و وارفارین، می‌تواند خطر خونریزی را افزایش دهد. در مواردی که خونریزی بیش از حد باشد، بهتر است به سرعت این موضوع را به پزشک خود گزارش دهید.

حتما از پانسمانی استفاده کنید که به هیچ عنوان بر روی زخم نمی‌چسبد. حتما قبل از برداشتن پانسمان، آن را به طور کامل خیس کنید تا جدا شدن آن راحت‌تر باشد.

3- عفونت زخم

بوی نامطبوع زخم زمانی ایجاد می‌شود که باکتری‌ها و پروتئین‌ها در بافت مرده تجزیه می‌شوند. در صورت بروز چنین وضعیتی برای زخم، اقدامات درمانی مناسب برای فرد ضروری است. مهم‌ترین اقدامات درمانی در این زمینه عبارتند از:

• شستشوی زخم
• استفاده از پانسمان مناسب
• برداشتن پانسمان‌های قدیمی

جمع بندی

با تغییرات در سبک زندگی افراد، شیوع سرطان‌ها در جامعه افزایش یافته است. سرطان پوست می‌تواند باعث ایجاد زخم‌هایی شود که برای فرد مبتلا بسیار آزاردهنده باشد و حتی او را در جامعه منزوی کند. کلینیک زخم اهواز در کنار بیماران حضور دارد تا آن‌ها را در درمان زخم‌هایشان یاری کند و علائم را کاهش دهد. این مجموعه از آخرین روش‌ها و فناوری‌های جهانی در زمینه درمان زخم استفاده می‌کند. علاوه بر این، می‌توانید برای درمان سایر زخم‌ها به این کلینیک مراجعه کنید و از مشاوره رایگان نیز بهره‌مند شوید.