مقالات

سرطان پوست

سرطان پوست

سرطان پوست پوست بزرگترین عضو بدن است و وظیفه آن ذخیره چربی ، خنک نگهداشتن بدن و ساختن ویتامین دی به وسیله نور خورشید در بدن است و بدن را از عفونت، نور، از دست رفتن آب و سایر مایعات و جراحت حفاظت می کند.

تعریف بیماری سرطان پوست
سرطان پوست بیماری است که در آن سلولهای بدخیمی که از بافت پوست نشات می گیرند و به طور نامنظم و فزاینده ‌ای تکثیر و به طریقی از سیستم ایمنی و دفاعی بدن عبور می کنند بدون اینکه موجب تحریک عکس‌العمل تدافعی و تهاجمی در سیستم ایمنی بدن شوند.

سرطان پوست

علل بروز سرطان پوست
1- مهمترین عامل مستعدکننده سرطان پوست، جهش در  دی ان آ سلول بر اثر اشعه ماورای بنفش است که منجر به شروع سرطانی شدن سلولها می شود.
2- تماس با مواد شیمیایی و رادیو اکتیو
3-  سوختگی
4- خالکوبی
5- زخمهای باز
6- سرطان پوست معمولاً در بخش‌های در معرض آفتاب بروز می‌کند٬ یعنی صورت، لب‌ها، گوش‌ها، گردن، دست‌ها و دیگر قسمت‌هایی که در معرض آفتاب هستند. البته این احتمال هم هست که سرطان پوست، در قسمت‌های دیگر بدن ظاهر شود٬ مثلاً در کف دست، فاصله بین انگشتان یا حتی اعضای تناسلی. احتمال سرطان پوست برای هر فردی با هر نوع پوستی، وجود دارد.

انواع سرطان پوست

1- سرطان سلول‌های بنیانی یا پایه پوست:
این نوع سرطان ، شایع‌ترین گونه سرطان پوست میباشد و حدود 80 درصد سرطان های پوست را شامل می شود . سرطان سلولهای بنیانی که در لایه خارجی پوست مستقر هستند ، دارای سرعت رشد کم بوده و به ندرت گسترش می یابد . محرک رشد این سلولها شامل تماس با مواد شیمیایی و رادیو اکتیو ، سوختگی ، خالکوبی ، قرار گرفتن در معرض تابش پرتو شدید آفتاب و غیره میباشد .

2- سرطان سلولهای فلسی پوست :
این نوع سرطان ، شکل دوم شایع سرطان پوست است که مدت طولانی در لایه اپیدرم باقی می ماند و در صورت عدم درمان می‌تواند بافتهای دیگر را مورد تهاجم خود قرار ‌دهد . محرک رشد این سلولها شامل تابش اشعه ایکس ، قرار گرفتن در معرض تابش نور شدید آفتاب ، زخمهای باز ، تماس با مواد شیمایی و غیره میباشد .

3- سرطان ملانوما :
ملانوما از خطرناک ترین انواع سرطان پوست به حساب میاید. سرطان ملانوما در اثر رشد بدخیم سلولهای ملانومیسم حاصل میگردد . این سلولها رنگدانه تیره پوست، خال‌های بدن ،رنگ چشم را پدید میاورند به این خاطر غذه های سرطانی ملانوما غالبا سیاه و یا قهوه‌ای هستند . درمان این نوع سرطان با تشخیص زود هنگام امکان پذیر است. اما اگر به سایر بافتهای بدن گسترش یابد ، امکان معالجه آن غیر ممکن است .
پوست بدن دارای رنگدانه هایی به نام ملانین است که میتواند مانع از ورود میزان معینی اشعه فرابنفش به درون بدن شود .ملانین ها در اشخاصی که به شکل طبیعی دارای پوست تیره تری هستند زیادتر بوده و آنها مصونیت بالاتری در مقابل تابش نور آفتاب دارند. به این خاطر اشخاصی که دارای پوست روشن تری هستند بیشتر در خطر ابتلا به سرطان پوست میباشند . اشخاصی که رنگ پوست تیره دارند ، کمتر به نور خورشید حساس هستند . اما آنها نیز در برابر مضرات آفتاب ایمن نیستند و هر شخصی بایستی خود را از صدمات تشعشعی، محافظت نماید .

علائم سرطان پوست:

  1.  رشد غيرطبيعي زخمها و خالهاي پوستي
  2.  زخمهائي كه بهبود نمي يابند و با خونريزي همراه هستند.
  3.  زخمي كه بهبود آن مدت زيادي به طول بينجامد.
  4.  تغيير رنگ خالهاي پوستي

نکته مهم : اگر خال یا لکه ای در پوست شما از نظر اندازه، شکل، رنگ یا حاشیه ها تغییراتی داشت یا در صورت داشتن بیش از یک رنگ، عدم تقارن، خارش، ترشح یا خونریزی حتما به پزشک مراجعه کنید.

افراد در معرض خطر جهت ابتلا به سرطان پوست :

  1.  افرادی که دارای پوست لطیف هستند .
  2.  افرادی که دارای خالها یا لکه های قهوه ای رنگ پوست هستند .
  3.  افرادی که مکررا درکودکی دچار آفتاب سوختگی شده اند .
  4.  افرادی که در هوای آزاد  و مکانهای مرتفع که آفتاب گیر است کار میکنند .
  5.  افرادی که دارای سابقه خانوادگی سرطان پوست هستند .
  6.  افرادی که به علتی پرتو درمانی شده اند.

پيشگيري از سرطان پوست:

  1.  قبل از خروج از منزل از ضد آفتاب مناسب که درجه محافظت آن در برابر آفتاب 30 یا بیشتر باشد استفده نمایید
  2.  از لباسهايي كه تمام بدن را از نورخورشيد محافظت مي كند استفاده كنيد مانند کلاه های با لبه ی پهن و لباسهایی که کاملاً بدن را بپوشاند لباسهایی که رنگ روشن دارند مناسب تر هستند.
  3.  تا حد امکان از قرار گرفتن در معرض نور خورشيد بين ساعات 8صبح تا 4 بعد از ظهر بپرهيزيد.
  4.   انجام معاینات و آزمایشات مرتب پزشکی و معاینه ی هر ضایعه ی پوستی مشکوک توسط پزشک.
  5.  خال یا لکی که با سایر خالها متفاوت باشد، اندازه ی آن از ته یک مداد بزرگتر باشد باید توسط پزشک معاینه شود چون می‌تواند بدخیم باشد
  6.  اطفال علاقه به صرف وقت خود در خارج از خانه دارند و این موضوع باعث میشود که آنها تحت خطر ابتلا به تورم پوستی در اثر تماس با آفتاب قرار گیرند . لذا از قرار دادن طولانی مدت آنها در معرض نور آفتاب باید اجتناب نمود . برای اطفال بالای شش ماه میتوان کرم ضد آفتاب استعمال نمود.

خال های غیر معمول پوستی:
این خالها سرطانی نیستند اما می‌توانند تبدیل به سرطان شوند. این خالها می‌توانند در نواحی از بدن که با آفتاب مواجهه دارند و یا در نواحی دیگر بدن تشکیل شوند. ویژگی های این خالها عبارتند از :

  1. این خالها بزرگ هستند (عرض حدود 6 میلیمتر یا کمتر).
  2. بیشتر شکل نامنظم دارند و حاشیه آنها نامنظم است یا حالت محو شده دارد.
  3. این خالها ممکن است صاف یا برجسته باشند و سطح آنها نیز ممکن است ناصاف یا صاف باشد.
  4. رنگ این خالها ممکن است یکدست نباشد و مخلوطی از چند رنگ مثلا صورتی، قرمز، برنزه یا قهوه ای باشد.
  5. عدم تقارن دارند به این معنی که نیمه ی خال با نیم دیگر آن مشابه نیست
  6. خالی که اندازه اش به سرعت تغییر کند، بزرگ یا چروکیده شود تغییر رنگ بدهد، خارش دار شود یا خونریزی داشته باشد باید معاینه شود.

نکاتی برای بررسی خالها :
پوست خود را پس از دوش گرفتن و زمانی که مرطوب است چک کنید. محل شایع بروز ضایعات ملانوما در مردان ناحیه پشت تنه و در زنان در در پایین ران و ساق است. اما به این محلها اکتفا نکنید و ماهی یک بار همه ی بدن را برای یافتن لکه ها و خالهای مشکوک چک کنید. از سر شروع کنید و نواحی پنهان را نیز فراموش نکنید. قسمتهایی مانند لا به لای انگشتان دست و پا، کشاله ران، کف پاها و پشت زانوها نباید فراموش شوند. پوست سر و گردن را نیز چک کنید. می‌توانید از آینه یا از کمک یکی از اعضای خانواده برای چک کردن قسمتهایی که دیده نمی‌شوند استفاده کنید.
می‌توانید از خالها عکس بگیرید تا تغییرات آنها در آینده بتوانید بفهمید. اگر نوجوان هستید، باردار هستید یا حوالی یائسگی هستید توجه بیشتری به خالها و لکها داشته باشید چون در این زمانها تغییرات هورمونی در بدن رخ می‌دهند.

پیشگیری از سرطان پوست:
با رعایت موارد زیر، می‌توانید احتمال بروز سرطان پوست را کاهش بدهید:

  • هر روز از کرم ضدآفتاب با حداقل SPF ۳۰ استفاده کنید. کرم ضدآفتاب را ۱۵ تا ۳۰ دقیقه قبل از بیرون رفتن، بر روی پوست‌تان بمالید.

  • اگر میزان تعرق‌تان بالاست یا شنا می‌کنید، هر ۲ ساعت کرم ضدآفتاب خود را تجدید کنید.
  • از قرار گرفتن در معرض نور خورشید در ساعات اوج تابش (ساعت ۱۰ تا ۱۶) خودداری کنید. اگر مجبورید در این ساعات بیرون باشید، از عینک آفتابی، کلاه و لباس روشنی استفاده کنید که سطح پوست‌تان را بپوشاند.
  • حداقل یک مرتبه در ماه پوست‌تان را بررسی کنید تا مطمئن شوید مشکل پوستی ندارید.
  • سالانه یک‌بار برای معاینه‌‌ی پوست به پزشک مراجعه کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *