بیماری برگر عبارت است از مسدود شدن سرخرگ‌های كوچك و متوسط معمولاً در پا ناشی از التهاب رگهای خونی. این باعث تشكیل لخته می‌شود. سیگار كشیدن یك عامل بسیار مهم در بروز این بیماری است. به واقع، این بیماری در افراد غیرسیگاری بسیار نادر است. حداكثر شیوع این بیماری در مردان سیگاری 40-20 ساله است.
علایم شایع:
۱. گاهی بروز زخم‌های دردناك روی انگشتان و نوك انگشتان پا
۲. درد متناوب در روی پا یا ساق پا به هنگام ورزش. درد با استراحت بهبود می‌یابد.
۳. درد، تغییررنگ به‌صورت آبی شدن، گرمی، و سوزن سوزن شدن پاها به هنگام قرار گرفتن در معرض سرما
علل بیماری:
۱. ناشناخته است، اما این بیماری احتمالاً در اثر نیكوتین ایجاد می‌شود.
۲. سیگار كشیدن باعث بروز اسپاسم در رگهای خونی می‌شود، كه در اثر آن، رگهای خونی مهم پا انسداد می‌یابند.
عوامل افزایش‌دهنده خطر:
۱. استرس
۲. هوای سرد
۳. سابقه خانوادگی این بیماری
۴. بیماری بافت همبند یا آترواسكلروز
پیشگیری:
۱. سیگار نكشید.
۲. از قرار گرفتن در معرض سرما خودداری كنید. در این حالت، رگهای خونی منقبض شده و جریان خون به انتهای اندام‌ها، دچار مشكل می‌شود.
عواقب مورد انتظار:
۱. امید به زندگی كاهش می‌یابد.
۲. تحقیقات در زمینه علل و درمان این بیماری ادامه دارند، بنابراین امید می‌رود كه درمان‌های مؤثرتری ابداع شوند.
۳. در حال حاضر، این بیماری علاج‌ناپذیر است. علایم را می‌توان مدتی تحت كنترل درآورد، اما این بیماری نهایتاً ناتوانی فزاینده‌ای را باعث خواهد شد به‌خصوص اگر قطع قسمتی از پا ضروری شود.
عوارض احتمالی:
۱. تحلیل رفتن عضلات
۲. بروز زخم در نوك انگشتان
۳. قانقاریا در پا در اثر فقدان خونرسانی. در این حالت امكان دارد قطع عضو اجتناب‌ناپذیر شود.
درمان:
۱. آزمایشات تشخیصی ممكن است شامل موارد زیر باشند:
سونوگرافی، پلتیسموگرافی برای كمك به تشخیص كاهش جریان خون در رگهای محیطی، و آرتریوگرافی (عكسبرداری مخصوص از سرخرگها) برای تعیین محل ضایعات عروقی
۲. اهداف اصلی درمان عبارتند از: بهبود علایم و جلوگیری از بروز عوارض
۳. اگر سیگار كشیدن ادامه یابد، اقدامات به عمل آمده ندرتاً با موفقیت همراه خواهند بود، بنابراین سیگار باید ترك شود. برای این كار می‌توان در یك برنامه مخصوص ترك سیگار شركت جست.
۴. از قرار گرفتن در معرض سرما خودداری كنید. از جوراب، شلوار و دستكش گرم استفاده كنید. ناخن‌ها را با احتیاط كوتاه كنید تا از وارد آمدن آسیب به پوست اجتناب شود.
۵. جوراب نخی یا پشمی و كفش‌هایی كه اندازه پایتان باشد به پا كنید. جوراب نباید از جنس مصنوعی باشد.
| مطالعه بیشتر :بیماری اسکلرودرمی |
۶. برای حفاظت از پایتان از كفی مناسب و نیز پوشش نرم داخل كفش استفاده نمایید.
۷. پا برهنه بیرون از خانه نروید.
۸. گاهی عمل جراحی برای قطع اعصاب سمپاتیكی كه به این ناحیه می‌روند انجام می‌گیرد.
۹. در صورت بروز قانقاریا، احتمال قطع انگشتان پا یا دست، یا حتی قطع عضو وجود دارد.
۱۰. امكان دارد انجام مشاوره برای تغییر در شیوه زندگی كه محدودیت‌های مربوط به بیماری آن را ایجاب می‌كند، توصیه شود.
معیار تشخیص بالینی برگر شامل موارد زیر است:
1 – تاریخچه مصرف سیگار یا تنباکو
2 – سن شروع بیماری کمتر از 45 تا 50 سالگی
3 – انسداد شریانی زیر زانو
4 – درگیری مکرر انتهایی اندام فوقانی (سندرم رینود یا زخم بر روی انگشتان )
5 – التهاب وریدهای سطحی (فلبیت)
6 – عدم وجود بیماری های دیگری مانند دیـابت، آرتـریت واقعـی
7 – انجام سنوگرافی، پلتیسموگرافی برا کمک به تشخیص کاهش جریان خون در رگهای محیطی، و آرتریوگرافی (عکسبرداری مخصوص از سرخرگها) برای تعیین محل ضایعات عروقی
داروها:
امكان دارد داروهای گشادكننده عروقی تجویز شوند، اما اگر سیگار كشیدن ادامه یابد، این داروها ارزش ناچیزی خواهند داشت.
فعالیت:
از هوای سرد دوری كنید، اما سعی كنید فعالیت‌های خود را حفظ كنید. یك برنامه مناسب برای حفظ وضعیت مناسب جسمانی را در پیش گیرید.
رژیم غذائی:
هیچ رژیم خاصی توصیه نمی‌شود.
در این شرایط به پزشك خود مراجعه نمائید:
۱. اگر درد غیرقابل كنترل رخ دهد.
۲. اگر روی انگشتان دست یا پایتان زخم به وجود آید.
۳. اگر شما یا یكی از اعضای خانواده تان علایم بیماری برگر را دارید.