بیماری زونا يک بيماری عفوني پوستي ويروسی است و ويروس آن همان ويروس آبله مرغان است بنابراين زونا واگيردار نيست و فعال شدن ويروس آبله مرغان در بدن است كه منجر به ابتلای افراد به آبله مرغان مي شود.
این بیماری معمولا در افرادی رخ می دهد كه سابقه این بیماری را در سال های گذشته داشته اند و یا این كه ویروس زونا را به صورت نهفته در خود جای داده‌اند كه عامل مولد آن شبیه ویروس آبله مرغان است.
جوش های زونا دارای مشخصات زیر هستند:
– نواحی قرمز رنگ
– تاول هایی که پر از مایع هستند و به راحتی می ترکند.
– جوش هایی که ستون فقرات تا لگن را پوشانده اند.
– ظاهر شدن جوش ها در صورت و گوش
– خارش
تاول ها به مرور ترکیده، سپس خشک و در پایان پوسته پوسته می‌شود. ویروس زونا با ویروس آبله و آبله مرغان از یك گروه است. زونا می تواند در هر سنی رخ دهد، اما در افراد بالای 50 سال شایع تر است.
این ویروس در سیستم عصبی بدن پنهان می شود و هنگامی كه سیستم ایمنی تضعیف می شود خود را به شكل بیماری زونا نمایان می كند.
ویروس “واریسلازوستر” جزء خانواده ویروس های “هرپس” كه تبخال را ایجاد می كند است، لغت زوستر به معنی تسمه یا كمربند است. در بیماری زونا درد شدید و سوزنده ای به صورت ثابت در طول یك مسیر عصبی حس می شود و تاول های قرمزی چند روز بعد در محل درد ظاهر می شود كه رنگ تاول ها كم كم به تیرگی می گراید.
علائم شایع بیماری زونا:
– تهوع ، دل پیچه یا اسهال خفیف
– احساس کسالت
– تب و لرز خفیف
– درد روی قفسه سینه، صورت، یا درد سوزشی در پوست شکم برای پیشگیری از زونا درمان خاصی وجود ندارد و واکسنهای آبله مرغان تا به حال نتوانسته اند از بروز این بیماری جلوگیری کنند.
عوامل افزایش دهنده خطر:
– سن بالای 50 سال
– استرس
– وجود یك بیماری كه باعث كاهش مقاومت بدن شده باشد.
– استفاده از داروهای سركوب كننده ایمنی یا ضد سرطان
– جراحی یا تاباندن اشعه به نخاع
– لوسمی یا لنفوم
پیشگیری:
در حال حاضر نمی توان از آن پیشگیری به عمل آورد. واكسن های تحقیقاتی كه برای پیشگیری از آبله مرغان در حال آزمایش هستند نتوانسته اند جلوی زونا را بگیرند. البته فرد با یك بار گرفتن زونا، تا آخر عمر در برابر آن ایمن خواهد بود؛ مگر در موارد نادر.
تشخیص:
– تشخیص معمولا تا زمان بروز بثور پوستی امكان پذیر نیست. قبل از آن، علائم ممكن است شبیه آپاندیسیت، جمع شدن مایع دور ریه یا سایر بیماری ها باشند.
– ندرتا آزمایش خون، كشت مایع تاول ها و نمونه برداری از پوست انجام می گیرد.
درمان بیماری زونا:
درمان قطعی برای زونا وجود ندارد و داروهای تجویز شده تنها جهت کاهش علائم و بهبود عفونت می باشد.
درمان دارویی زونا:
-
داروهای ضد ویروسی خوراکی؛ از جمله آسیکلوویر، فام سیکلوویر و والاسیکلوویر که برای کاهش درد و تسریع روند بهبود تجویز می شوند.
-
داروهای ضدالتهابی خوراکی؛ از جمله ایبوپروفن که برای کاهش درد و تورم مصرف می شود.
-
داروهای مسکن خوراکی؛ که برای کاهش درد تجویز می شود.
-
داروهای ضد تشنج و ضد افسردگی خوراکی؛ برای تسکین دردهای طولانی موثر است.
-
داروهای آنتی هیستامین خوراکی؛ مانند دیفن هیدرامین که برای درمان خارش تجویز می شود.
- کرم ها، ژل ها یا چسب هایی مانند لیدوکائین؛ به کاهش درد کمک می کند.
-
داروی موضعی کپسایسین (زوستریکس)؛ استفاده از آن باعث کاهش خطر بروز درد عصبی “نورالژی پس از هرپس” می شود که پس از بهبود زونا رخ می دهد.
-
قرار دادن کمپرس سرد و مرطوب روی جوش ها باعث کاهش درد و خارش می شود.
-
استراحت